pin muối nóng chảy chỉ hoạt động ở nhiệt độ cao
cuối thập niên 1960 công ty Ford đã nghiêm túc thử lĩnh vực này với sản phẩm pin natri lưu huỳnh. Công ty đầu tư lớn trước khi từ bỏ vì lý do an toàn
cuối thập niên 1970 các nhà khoa học Nam Phi làm việc cho tập đoàn mỏ Anglo American đã tiên phong pin ZEBRA sử dụng muối halogen của natri-kim loại, còn được nhắc đến là muối natri-niken clorua
pin ZEBRA được làm từ bột niken, muối tinh và một chất rắn điện ly muối beta-nhôm Na2.11 Al2 O3
trước Tesla, các công ty xe thấy mảng xe điện không lãi, thiếu hạ tầng xạc
ví dụ giữa thập niên 1990 tập đoàn General Motor vứt bỏ mảng sản phẩm xe điện EV1 tỷ đôla
tuy đóng gói pin và điều kiện nhiệt của ZEBRA cũng không khả thi để làm gì khác như máy chơi nhạc Walkman chạy pin muối lỏng, công ty nghiên cứu phát triển Beta tiếp tục công nghệ này và được NATO chọn sử dụng cho tàu ngầm giải cứu
Cách mạng xe lai
năm 2007 tập đoàn General Electric mua công ty Beta và tích hợp vào sản phẩm thử nghiệm: tàu hoả lai tàu điện chạy cả dầu diesel và điện
công ty con GE Transportation, hiện nay là phân nhánh của Wabtec, có thị phần tàu chở hàng lớn ở Bắc Mỹ
những quy định xả thải carbon mới đã yêu cầu GE cải thiện chất thải carbon từ tàu hoả
thay vì tuân thủ quy định bằng cách xây hạ tầng xử lý, GE quyết định thiết kế và phát triển sản phẩm tàu hoả mới
GE xem xét nhiều công nghệ pin: một công nghệ niken kim loại ion âm của hydro và một công nghệ ion lithi; và đã chọn pin muối lỏng của Beta
tàu hơn 4000 mã lực chạy động cơ diesel 4 kỳ với nhiều pin để lưu trữ điện tạo ra từ hệ thống phanh tái sinh, giúp tàu hiệu quả 20% hơn các đối thủ
năm 2011 giám đốc đương thời Jeff Immelt nhắc đến tàu lai khi trả lời phỏng vấn báo Financial Post, coi ấy là một tấm gương cải tiến của tập đoàn, phát triển những sản phẩm mà khách hàng còn chưa biết là mình muốn mua
Jeff nói với báo rằng GE đã bán hơn 4000 tàu lai, nhưng không tài liệu nào chứng thực
kỳ lạ nếu giám đốc điều hành lại nói dối trắng trợn, nhưng không tài liệu nào cho thấy GE giao số lượng lớn sản phẩm phương tiện cho khách, và cũng không thấy số lớn tàu lai nào đang chạy trên thế giới
một nghiên cứu của trường đại học kinh doanh Harvard chỉ ra rằng năm 2006 pin cho tàu lai - có thể là pin muối lỏng - chưa sẵn sàng
HBS case 2007: "đã lộ ra rằng, công nghệ pin về mặt thiết kế chưa thể đáp ứng những lợi ích hứa hẹn với khách hàng, cũng chưa đạt được giá thành để dự án có lợi nhuận"
không lạ vì pin muối lỏng kế thừa pin ZEBRA mà pin ZEBRA thì đã thua xa trữ lượng điện so với pin ion lithi
mới đây một cựu kỹ sư của GE Transportation xác nhận: "về mặt thực tiễn, pin không đủ điện và độ tin cậy"
ngày nay, tiến bộ trong công nghệ pin ion lithi xe điện đã thay đổi ngành, thuyết phục được khía cạnh tiết kiệm của tàu lai
GE Transportation đang trở lại phát triển tàu lai dùng pin ion lithi
trở lại năm 2011 tàu lai của GE không lăn bánh nhưng ban giám đốc vẫn quyết định rằng công nghệ pin muối lỏng vẫn có tương lai hứa hẹn và đã lấy tên sản phẩm mới là Durathon một công nghệ lưu trữ điện bất động có thể cung cấp điện dự phòng cho các cơ sở thiết yếu
Tổng quan về công nghệ Durathon
muối halogen natri kim loại chỉ hoạt động ở nhiệt độ 270 đến 350 độ C vì ion natri dẫn điện khi muối hoá lỏng ở 154 độ C
pin muối lỏng lý tưởng ở điều kiện khắc nghiệt ví dụ bề mặt Sao Kim
để hoạt động ở trái đất, hệ thống Durathon bao gồm gói bộ pin, vỏ bọc và một giao diện quản lý pin
gói pin được cách ly bằng một tấm bông gốm cách nhiệt và nung nóng bằng một thiết bị nung đính kèm. Vật cách điện và tấm mica cũng được đặt ở giữa và bên trên pin. Cho nên khá nặng và không phù hợp xe điện
khi sử dụng pin, giao diện quản lý pin kích hoạt bộ nung nóng để nung nóng pin lên 280 độ C, quản lý pin khi pin nạp hoặc tiêu thụ, kích hoạt một bộ thổi để giữ nhiệt độ không quá 320 độ C
GE biết từ đầu rằng Durathon kém trữ lượng điện hơn ion lithi nên đã tập trung vào an toàn và bền: nếu hư hỏng thì hệ thống cũng không nổ, và dùng lâu đến 20 năm gấp 5 lần pin ion lithi
Durathon được đề nghị làm bổ sung cho lithi
giám đốc Immelt nói: "Chúng tôi thực sự tin rằng lithic mang lại sức mạnh, natri mang lại lưu trữ và kết hợp cả hai công nghệ sẽ là thích hợp nhất... Việc này cho GE một lợi thế 'phân tán rủi ro' thực tiễn trong công nghệ và cải tiến. Chúng tôi muốn như vậy"
Đổi tên
khi giám đốc GE tán tụng ý tưởng hệ thống Durathon, chuyên gia nói rằng thị trường có triển vọng 6 tỷ đôla đến năm 2020
Jeff Immelt nghe bùi tai đã ký đầu tư 100 triệu đôla vào cơ sở sản xuất quy mô lớn
tài liệu ghi chép lại rằng Jeff Immelt đã nói: "Xây lớn vào... như khi tôi ở trong nhựa. Đơn hàng sẽ tới"
Jeff Immelt:"Build it big... it's like when I was in plastics. The orders will come."
có lẽ đây là lý do tại sao tin đồn ban đầu về cơ sở New York lại lung tung beng đến thế
năm 2009 GE công bố rằng sản phẩm pin đầu tiên của nhà máy sẽ dành cho tàu lai thế hệ mới, sau đó mới phục vụ ngành mỏ, viễn thông, điện nước, phương tiện xe chuyên dụng, lưu trữ dự phòng và bình ổn
thương vụ tân cổ giao duyên này nghe có vẻ loạn lạc, hổ lốn, và đã nảy sinh vấn đề
trở lại năm 2009 Immelt nói rằng GE kỳ vọng 500 triệu doanh thu pin vào năm 2015
tháng 9 năm 2012 GE tuyên bố đã được đặt hàng mới 63 triệu đôla sản phẩm Durathon trong đó có 10 đơn hàng viễn thông mới từ 7 quốc gia với khách hàng được liệt kê có Adrian ở Nairobi, Kenya là công ty quản lý tháp sóng điện thoại di động cho Safaricom tập đoàn viễn thông lớn nhất Kenya
tháp sóng điện thoại di đông là mảng thị trường béo bở nhất cho Durathon nhưng GE gặp khó khi thâm nhập thị phần viễn thông, người bán hàng hiện tại đã khoá được các khách hàng vào các hợp đồng rất dài hạn, kể cả nếu khách hàng muốn đổi sang Durathon thì cũng phải đợi hết hợp đồng
GE sau đó phát hiện rằng hệ thống lưu trữ điện, mảng ESS có một danh mục rất rộng và lẻ tẻ.
người dùng dân thường, thương mại/công nghiệp, dùng mạng lưới điện riêng hoặc hạ tầng, có nhu cầu và điều kiện khác nhau cho hệ thống lưu trữ điện của mình
ví dụ hệ thống mạng lưới điện riêng muốn ESS cố định có thể cấp điện liên tục và có dự phòng
hạ tầng kỹ thuật thì lại muốn tích hợp danh mục điện tái tạo đang tăng trưởng chưa ổn định
dự án quốc phòng muốn ESS xịn nhất, tin cậy vì lý do an ninh năng lượng và giảm chi phí
hộ gia đình muốn cắt giảm chi phí và, nếu được, có thể kiếm tiền bằng cách cấp ngược lại điện năng cho mạng lưới
tất cả tình huống và nhu cầu sử dụng đều cần cách tích hợp hệ thống riêng biệt. Kể cả nếu công nghệ pin đủ đáp ứng tất cả những hứa hẹn kỹ thuật này, thì việc chỉnh sửa để tích hợp vào những hệ thống hiện hữu, vốn không thiết kế dành cho pin mới, vẫn khó khăn.
sẽ cần phải tuỳ chỉnh hệ thống hiện hữu, nhiều kiến thức chuyên gia cũng như tìm đối tác tích hợp hệ thống để đi hiện trường, hoặc phát triển một hệ thống mới: cả hai phương án đều đắt đỏ
Thất bại
có lẽ thị trường ESS không thực sự đáng 6 tỷ đôla như GE mong đợi, mà là một mớ hổ lốn lẫn lộn cả tá thị trường phân mảnh mà trong đó nhu cầu chung là mơ hồ
không có lợi thế quy mô ở đây, là kinh doanh tiếp thị đến từng nhà và không đáng xây nhà máy trị giá 100 triệu đôla cho sản phẩm [pin muối lỏng] mới
trong khi ấy, pin ion lithi được cải thiện và giá bán hạ nhờ nhiều công ty Trung Quốc và Hàn Quốc nhảy vào thị trường tiêu thụ đồ điện tử và xe điện
lợi thế kỹ thuật của pin muối lỏng so với pin lithi không còn đáng kể nữa
GE đầu tư hàng triệu đôla vào những vấn đề kỹ thuật tăng quy mô sản xuất pin nhưng đã nhầm lẫn về thị trường
sau 4 năm lăn lộn, GE rút lui và cắt lỗ
Kết
vẫn nổi tiếng rằng lý do lớn nhất khởi nghiệp thất bại là nâng quy mô quá sớm
GE là công ty lớn thứ 1000 thế giới và mỗi năm đều cố gắng tìm kiếm nguồn doanh thu mới để tăng trưởng
năm 2009 GE thu được 154 tỷ đôla doanh thu đã không ngại ngần chi tiền đầu tư cho công nghệ mới trước khi chứng minh được khả năng thực tiễn
hiện nay GE đã tách ra thành 3 công ty, có lẽ giúp họ thoải mái hơn trong lựa chọn dự án tương lai
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét