Trung Quốc và vấn đề phong toả dịch bệnh

ngày 11 tháng 5 năm 2021 Đài Loan đóng cửa trường học, phòng tập gym, quán rượu và phần lớn những cơ sở công cộng
nhà hàng được mở cửa nhưng chỉ nhận bán mang về hoặc đưa hàng
người ta vẫn được ra ngoài nhưng không có gì để làm, phần lớn chỉ ở nhà đợi
Trung Quốc thì hành phong toả mềm tức là để cô lập những cụm: một cách xử lý với những hậu quả kinh tế
lớn nhất thì Trung Quốc phong toả 25 triệu người Thượng Hải
Hồng Kông và Thẩm Quyến cũng phong toả
thiệt hại có lâu dài không?

Phong toả
ngày 23 tháng 1 năm 2020 chính quyền Vũ Hán thực hiện phong toả lần đầu covid 19
buýt đô thị, tàu điện ngầm, phà và những tuyến vận tải hành khách bị ngừng và đóng cửa
các thành phố khác ở tỉnh Hồ Bắc cũng sớm theo chân
chính phủ kéo dài ngày nghỉ tết bấy giờ
phong toả Vũ Hán kéo dài lâu nhất: 76 ngày đến ngày 8 tháng 4
ngày 22 tháng 3 San Francisco phong toả
việc phong toả chỉ gỡ bỏ sau đợt phổ cập vaccine covid
năm 2021 Mỹ và thế giới căn bản đã dừng phong toả làm biện pháp kiểm soát nhiễm covid tăng
New Zealand thực hiện một số phong toả cho Auckland năm 2021
Singapore và Đài Loan có hạn chế giao tiếp xã hội
năm 2022 thì số quốc gia vẫn phong toả đã giảm, Trung Quốc là nơi thực hiện lớn cuối cùng

Ngành lây nhiễm
phong toả mềm ở Đài Loan kéo dài từ giữa tháng 5 đến giữa tháng 8 năm 2021
mặc dù quý 2 năm 2021 có tụt nhẹ nhưng cả năm GDP tốt
năm 2021 Đài Loan tăng trưởng 6.28% GDP cao nhất 11 năm - phần lớn nhờ tăng trưởng xuất khẩu bán dẫn và điện tử
thực phẩm và cửa hàng tiện lợi cũng ăn nên làm ra, và cửa hàng y tế tăng doanh thu lớn
trò chơi điện tử và công nghệ cũng tăng nhưng giải trí tiếp xúc, du lịch và nhà hàng thì suy thoái
tháng 3 năm 2020 doanh thu nhà hàng Mỹ giảm 70%
tháng 4 năm 2020 giảm 50% cùng kỳ năm 2019

Doanh nghiệp vừa và nhỏ
Trung Quốc có 40 triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ có đăng ký, chiếm 99% việc kinh doanh và tuyển dụng 80% nhân lực
ở Vũ Hán doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng góp 57% doanh thu chính phủ từ thuế
Covid cũng gián đoạn chuỗi cung, nên mặc dù công ty cần thiết phải mở cửa nhưng nếu không nhận được hàng thì cũng chẳng làm gì được
phân tích nợ và phá sản OECD năm 2021 cho thấy lượt phong toả đầu tiên năm 2020 khiến lợi nhuận sụt giảm 40-50% khắp nơi nhnưg tuỳ thuộc quốc gia
30% công ty lỗ và không thể trả nợ: có vẻ đợt đóng cửa doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ xảy ra

Vũ Hán
khảo sát tháng 2 năm 2020 cho thấy 80% doanh nghiệp vừa và nhỏ bị lỗ thu nhập hoạt động trong phong toả
nửa bị hiếm tiền mặt và chi phí hoạt động cao
bị đóng cửa: tờ báo SCMP của Hồng Kông cho thấy 4.4 triệu doanh nghiệp nhỏ bỏ đăng ký hoạt động: cao gấp đôi năm 2019 và 10 lần năm 2018
khảo sát Vũ Hán cho thấy 18% doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng cửa vì dịch: nhiều công ty tuyển dụng nhân lực nông thôn nên người thất nghiệp đè lên nhân lực này
khảo sát năm 2021 khắp 7026 làng ở 3 tỉnh cho thấy gần 75% nông dân bên ngoài Hồ Bắc mất việc vì sa thải covid: một phần ba vẫn thất nghiệp tháng 4 năm 2020

Làn sóng phá sản
tỷ lệ phá sản giảm năm 2020 so với 2019: ở Pháp đợt phong toả đầu tiên từ ngày 17 tháng 3 đến ngày 10 tháng 5 năm 2020 tỷ lệ phá sản doanh nghiệp Pháp giảm 60% so với tháng trước, cao hơn trung bình
ở Anh, số buộc vỡ nợ giảm 80% tháng 5 năm 2020 so với tháng 3 năm 2020: so năm với năm thì giảm 30% năm trước
tình nguyện vỡ nợ tăng lại năm 2022 và buộc vỡ nợ cũng tăng nhưng vẫn thấp hơn trước dịch bệnh
học viện phá sản Mỹ xác nhận 25% giảm doanh nghiệp nộp tháng 4 đến 6 năm 2020
năm 2021 tiếp tục xu hướng: tổng phá sản Mỹ giảm 24% từ năm 2020
năm 2021 số thấp nhấp đăng ký phá sản kể từ năm 1985

Can thiệp
lý do đầu tiên là hạn chế y tế Covid đã trì hoãn tiến trình phá sản vì nhân viên chính phủ ở nhà hoặc chuyển sang dạng việc mới
thứ hai là chính phủ phương tây can thiệp lớn: bơm hàng tỷ đôla thanh khoản để giữ việc làm
không phải quốc gia nào cũng đủ tiền hay vị thế để tài trợ như đạo luật CARES 2.2 nghìn tỷ đôla chính phủ trung ương Trung Quốc chọn vị thế bảo thủ hơn: cắt phí và thuế cho cá nhân trong khi chào bán nợ mới cho cái họ gọi là nền kinh tế 'thực'
trong một phát biểu năm 2021 của chủ tịch uỷ ban pháp luật ngân hàng và bảo hiểm thì Trung Quốc kéo dài 3 nghìn tỷ đôla nợ, cắt 375 tỷ thuế phí và hạ lãi suất và phí vay
Trung Quốc trích dẫn con số tăng trưởng năm 2020 và nhanh chóng phục hồi GDP trong 2 quý sau khi Vũ Hán phong toả là bằng chứng tích cực cho thấy chính sách hỗn hợp đã hiệu quả so với cái thực hiện ở phương tây

Hồi phục nhanh chóng
chính phủ Trung Quốc nói, sản xuất kinh tế Vũ Hán nhìn chung hồi phục khá nhanh sau hơn 70 ngày phong toả mặc dù doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng cửa
một cuộc phong toả tạm thời sẽ không thay đổi cấu trúc căn bản của nền kinh tế, cho nên với chính phủ giúp ít nhiều sẽ trở lại những con số sản xuất chính...
tuyển dụng nhìn chung đạt trung bình 87% mức trước dịch bệnh
tháng 9 năm 2020 xuất lượng công nghiệp căn bản hồi phục như thường
những nghiên cứu Trung Quốc sau phong toả Hồ Bắc đã liên tục cho thấy trong khi thiệt hại kinh tế trong phong toả là lớn nhưng cũng tạm thời
nhưng sản lượng cũng không tương đồng với tuyển dụng và mở cửa
thiệt hại dài lâu đã xảy ra và nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ Trung Quốc đã đóng cửa
can thiệp chính phủ không đến được nông dân nông thôn
khảo sát làng năm 2021 ở trên cho thấy chỉ 20% nông dân nhận trợ cấp chính phủ trong khi 74% dân số này mất việc và 31% vẫn thất nghiệp đến tháng 4

Lo ngại nhu cầu
Nhật Bản thông qua một gói tem phiếu [voucher] kích thích: chính phủ chi 500 tỷ đôla kích thích kinh tế - trao tem phiếu 1000 đôla giảm thuế và những khoản vay cho những công ty nhất định
năm 2020 ước tính 53000 doanh nghiệp Nhật Bản rời bỏ thị trường: phần lớn là kinh doanh dịch vụ và xây dựng
tăng số đóng cửa là gắn với giảm nhu cầu tiêu dùng hơn là thiếu tiền mặt: chủ đóng cửa vì tương lai thấy ít khách nên tìm việc khác làm
Vũ Hán cũng thế: một khảo sát doanh nghiệp vừa và nhỏ cho thấy lo ngại lớn nhất của các chủ doanh nghiệp nông nghiệp đã chuyển từ nhu cầu dòng tiên trả người bán và đáp ứng cấp bách sang nhu cầu dòng tiền trả từ bán hàng
doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu cũng lo ngại tương tự: phong toả covid khắp thế giới đã kích thích hàng hoá hộ gia đình như điện tử, nội thất - công ty Trung Quốc tăng xuất khẩu lên đỉnh cao mới
hiện tại thì lo ngại kinh tế vĩ mô, thắt chặt tiền tệ và giảm giá trị tài sản như chứng khoán và tiền crypto đang đe doạ huỷ đi những tăng trưởng dịch bệnh
Mỹ và Anh xoay xở tránh được: năm 2021 ít phá sản như năm 2020 - có thể vì chính phủ can thiệp mặc dù sẽ có hậu quả
Trung Quốc có lẽ không áp dụng cũng biện pháp ấy
nữa là Vũ Hán và Hồ Bắc không giống Thượng Hải, Thẩm Quyến hay đồng bằng sông Châu Giang
Hồ Bắc xuất khẩu một số thứ quy mô lớn: sản xuất điện thoại, dệt may và một số đồ điện tử - nhưng xuất khẩu nhiều nhất là nhân lực
công ty các tỉnh khác tuyển dụng công nhân Hồ Bắc làm nhân viên
như thung lũng Silicon nơi tuyển lắm người Chicago
Vũ Hán và Hồ Bắc phong toả thì hậu quả chính là nhân lực quay về làm muộn sau kỳ nghỉ: 30% công ty có tỷ lệ nhân viên quay lại dưới 70% - gần 40% công ty viện đây là lý do hàng đầu tại sao họ không thế quay lại hoạt động
Thượng Hải và đồng bằng sông Châu Giang khác Hồ Bắc: ấy là động lực công nghệ và tài chính của đại luc - SMIC ở đó và đồng bằng sông Châu Giang là nơi những công ty công nghệ cao như DJI và CATL đã có vị trí trong chuỗi cung toàn cầu
cửa hàng ăn tạm ngừng thì không sao nhưng chuỗi cung công nghệ cao tạm dừng thì có thể lỡ thời: bù lại công ty bán dẫn thì chống chịu tốt hơn

Zero covid
đảng cộng sản Trung Quốc củng cố luận điểm cho zero covid
"cần thiết để có một hiểu biết sâu sắc, hoàn thiện và mạch lạc những hướng dẫn chính sách, và đấu tranh chống mọi lời lẽ và luận điệu xuyên tạc, nghi ngờ và chống đối chính sách chống dịch Trung Quốc"
phong toả Thượng Hải đã kéo những chỉ trích đặc biệt từ người nước ngoài cho chính sách zero covid
năm 2021 các think tank Singapore trưng cầu dân ý cho thấy dưới một nửa dân số không tích cực lắm về ý tưởng coronavirus trở thành bệnh địa phương thông thường
người giàu và người trẻ có thể thoải mái với ý tưởng: còn nhiệt tình - nhưng người già và không rủng rỉnh thì không vui
khảo sát cũng cho thấy dân Singapore có thể chấp nhận tỷ lệ cao nhiễm bệnh nhưng không chấp nhận tỷ lệ tử vong cao
đảng cầm quyền kết luận rằng số chết covid sẽ tỷ lệ với chấp thuận dân ý
sự kiện Hồng Kông cho thấy con số tử vong có thể đã dễ dàng vọt lên, dựa trên tình trạng vaccine và dân số khủng

Đài Loan
năm 2020 và 2021 có vẻ cũng tâm lý vậy, người ta cảm thấy an toàn và không muốn bệnh lan rộng, có thể giết người thân bạn bè
Đài Loan xoay xở dừng covid 2 lần: lần một tháng 5 năm 2021 chủng Delta nhiều nhất vỡ ra với phong toả mềm và ngừng sau khi chủng Omicron lan tháng 1 năm 2022 mà không phong toả
chủng Omicron làm lan lần hai tháng 3 năm 2022 và chính phủ Đài Loan nhận ra 4 điều
đầu tiên là Đài Loan đã tiêm phần lớn và đẩy mạnh vaccine MRNA phương tây mặc dù người cao tuổi vẫn phải tiêm
thứ hai là Omicron có vẻ nhẹ, không hỗn loạn như năm ngoái
thứ ba là mất hàng tháng cho nền kinh tế địa phương hồi phục từ phong toả nhẹ - nhưng không có dữ liệu đáng tin nổi tiếng nào chứng minh - cá nhân thấy chỉ 1 phần 6-7 cửa hàng địa phương đóng cửa: chỉ cửa hiệu nhỏ
tình huống tệ hơn ở thành phố như Cao Hùng và Đài Nam
thứ tư là phần còn lại thế giới đã mở cửa
tháng 2 năm 2022 hơn 100 bệnh nhân covid mới bị phong toả mỗi ngày
làn sóng Omicron chỉ tiếp tục và sau rốt một đợt tràn qua: ta biết rằng phong toả hiệu quả trong việc ngăn làn sóng nhiễm, và người ta muốn ăn, mua sắm và sống ở môi trường không dịch bệnh
đồng thời dữ liệu cho thây doanh nghiệp Trung Quốc có thể nhanh chóng phục hồi từ tạm nghỉ, với chính phủ giúp, mặc dù không phải tất cả
cho nên nhìn chung bằng chứng cho thấy virus có thể bị kiềm chế và hiệu ứng kinh tế tiêu cực chỉ tạm thời
khó khăn hơn nếu còn lại của thế giới đã mở cửa