Thứ Tư, 17 tháng 1, 2024

KDE 6 trình làng phiên bản dùng thử, KDE 5 được mang lên OpenBSD

 đội ngũ phát triển KDE đã mất nhiều thời gian gây dựng sản phẩm lần đầu tiên công bố của phiên bản dựa-trên-QT-6 mới, trong khi một nhóm lập trình viên khác cũng đang tiên phong đưa phiên bản ổn định mới lên OpenBSD

KDE 6 sửa soạn ra mắt

thế giới của QT và những môi trường máy bàn dựa-trên-C++ đang háo hức chờ đón ấn phẩm mới. KDE Plasma 6 được hứa hẹn sẽ trình làng sau 50 ngày nữa. Ngay bây giờ, người dùng có thể trải nghiệm phiên-bản-dùng-thử [RC-1 release candidate] tại https://kde.org/announcements/megarelease/6/rc1/

KDE Plasma 6 là một ấn phẩm lớn và đã được thử nghiệm beta từ lâu, theo tin tức hồi tháng 12 năm 2023. KDE dựa trên một dự án thượng nguồn, tên là Qt và do đó sẽ bị cập nhật định kỳ mỗi khi công ty Qt ra mắt bản cập nhật mới cho bộ công cụ

 KDE 5 dựa trên Qt 5 đã ngừng hoạt động vào tháng 5 năm ngoái, cho nên nhóm KDE đang (tạm thời) bảo trì phân nhánh phần mềm [fork] riêng, đồng thời cũng đang tái phát triển toàn bộ môi trường và tất cả những thành phần và ứng dụng xung quanh Qt 6 sẽ trình làng giữa thập niên 2020

tháng trước, chúng tôi đã đề cập một số điểm mới, mặc dù đã bỏ qua một chi tiết - không phải chức năng thiết yếu, nhưng vẫn đáng mong chờ - là sự trở lại của khối lập phương máy bàn 3-chiều xoay [spin] đã xuất hiện ở trình quản lý Compiz  của máy bàn dựa-trên-OpenGL từ năm 2009 nhưng vẫn đủ hay ho để được nhắc đến ở hệ điều hành Linux trên máy tính cá nhân Asus EEE

KDE Plasma 6 chưa được phát hành chính thức. Hiện tại, dùng thử ổn định nhất có lẽ là cài đặt ấn bản Unstable của bản phân phối Neon

KDE Plasma 5 trên OpenBSD

ấn bản ổn định mới nhất của Plasma 5 là KDE Plasma 5.27 đã lưu hành trên thị trường từ lâu, đã được đăng tin trình làng tháng 2 năm 2023 và ra mắt những bản cập nhật sửa lỗi [bug] mới nhất là Plasma 5.27.10

nhà phát triển Rafael Sadowski (ảnh trên) đang nỗ lực đưa [port] ấn bản KDE ổn định mới nhất lên OpenBSD để bám đuổi, và đầu tuần này đã trình làng sản phẩm. Hiện tại mới chỉ trên nhánh của nhà phát triển, tên là -current, nhưng sản phẩm đã được đưa vào trong OpenBSD 7.5 sẽ ra mắt trong ít tháng tới


(ảnh trên: OpenBSD mặc định là trình quản lý cửa sổ cwm tối giản, nhưng vẫn phong phú hơn những phiên bản hệ điều hành BSD khác)

tháng 4 năm 2022 Reg FOSS Desk lần đầu tiên đăng tin về hệ điều hành OpenBSD 7.1 đã gây ngạc nhiên thú vị cho chúng tôi. Mặc dù BSD có thế mạnh trong lĩnh vực an toàn thông tin, đây không phải công cụ chuyên dụng. BSD chỉ là một hệ điều hành miễn phí mã nguồn mở [FOSS free and open source software] tương-tự-Unix, và có thể dùng làm máy bàn thông dụng nếu người dùng chịu khó khổ dâm

chúng tôi ngạc nhiên khi biết rằng bản cài đặt OpenBSD mặc định đã đem lại một môi trường hình ảnh, với máy chủ Xenocara X.11 và trình quản lý cửa sổ cwm, tiến bộ hơn nhiều so với FreeBSD hay NetBSD nổi tiếng chỉ xuất hình gọn lỏn một dấu chờ nhập lệnh

OpenBSD tối giản, gọn gàng và tự do trong thiết kế. Một bình luận từ tài khoản 'enriquito' trên trang Hacker News đã viết:

ưu điểm: htop chỉ chiếm nửa không gian cửa sổ terminal và bạn sẽ biết chính xác mỗi luồng [process] đang làm gì, vì chính bạn là người đưa vào. Những trang người-viết là tài liệu đầy đủ của hệ thống thì đã chỉn chu. Toàn bộ hệ điều hành được chạy bởi nhiều câu lệnh shell

nhược điểm: ông nói gà bà nói vịt

có những ấn phẩm dành cho máy bàn đã đăng lên những kho [repository] của OpenBSD và chúng tôi nhận thấy  phiên bản Xfce cài đặt khá dễ. Nhưng Plasma 5 phong phú và phức tạp hơn, bao gồm một số lượng lớn những ứng dụng bổ sung

đây không phải OpenBSD đầu tiên. Những ấn phẩm kỹ thuật số trước đây đã có những phiên bản KDE, bao gồm KDE 3. Phần vấn đề là những người cập nhật OpenBSD đã thỉnh thoảng loại bỏ những thành phần, thậm chí quan trọng, nếu những thành phần ấy không được bảo trì thoả đáng hoặc những nhà phát triển đã cảm thấy là chúng không an toàn. Ví dụ khi OpenBSD 7.3 trình làng, phiên bản đã loại bỏ toàn bộ  phần [stack] mã Bluetooth, và kể từ phiên bản 5.6 đã hoàn toàn không hỗ trợ Bluetooth

Plasma 5 mặc dù cơ sở mã nguồn lớn, dù sao cũng khá gọn gàng. Ví dụ có thể chạy trên phần cứng trang bị tập-lệnh-RISC-tăng-cường [CHERI capability hardware enhanced RISC instructions] 

Sadowski nói rằng: "KDE nâng cấp từ Qt5 lên Qt6 sẽ rất thú vị. Đây sẽ không làm khó được OpenBSD. Tất cả thành phần phụ thuộc [dependency], ví dụ những môđun Qt6, đều đang được port. Cho nên, đây sẽ chỉ là một công việc nhiều công lao động"

đợi đến thời điểm trình làng OpenBSD 7.5 thì có lẽ đã có phiên bản KDE mới rồi, nhưng vì Plasma 6 là ấn phẩm viết-lại lớn, sẽ mất thời gian thích nghi KDE 6. Thậm chí, nếu hầu hết người dùng OpenBSD chỉ cần vài cửa sổ terminal là đủ hài lòng, thì đây cũng cho thấy tiềm năng của hệ điều hành này và chắc chắn đã phù hợp thị hiếu một vài người. Đáng mừng là chúng ta sẽ có thêm một nhánh [stack] KDE hoàn chỉnh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét