sau rốt Apple cũng khai thác công nghệ BOE để làm màn hình OLED cho điện thoại iPhone 13
ban đầu BOE sẽ chia sẻ đơn đặt hàng màn hình 6.1 inch cho iPhone 13 với công ty Samsung Display: thị phần của công ty Trung Quốc chiếm 20% - BOE đặt mục tiêu giành 40% đơn đặt hàng cho mẫu này từ gã khổng lồ bán màn hình ở Hàn Quốc
Các nhà sản xuất màn hình Đài Loan và Nhật Bản đã mất thị phần vào tay Trung Quốc. Ngay bây giờ, thị phần OLED là của các công ty Hàn Quốc - LG và Samsung - và BOE.
Beijing Orient Electronics hay BOE Technology Group như tên gọi hiện nay là một công ty công nghệ màn hình trụ sở Bắc Kinh và được niêm yết lên sàn chứng khoán
Với doanh thu 19 tỷ USD, họ là nhà cung cấp OLED lớn nhì thế giới và là nhà bán màn hình phẳng lớn nhất. Họ là công ty công nghệ màn hình tiên tiến nhất Trung Quốc - công ty duy nhất được trang bị để sản xuất màn hình LCD từ thế hệ thứ 6 trở lên.
BOE là thách thức nghiêm túc cho Samsung và LG Display: có thể cung cấp cho sản phẩm iPhone thế hệ mới
Lịch sử
giống hãng HikVision thì BOE khởi nghiệp từ thời kỳ xã hội chủ nghĩa Trung Quốc: cho nên nhiều cơ quan chính quyền địa phương như thành phố Bắc Kinh sở hữu cổ phần trong công ty - Chín trên số mười cổ đông hàng đầu là các thực thể nhà nước
Thực thể công ty tư nhân hiện nay tên là BOE Technology được thành lập năm 1993 bởi Wang Dongshen. Wang đã huy động được 6.5 triệu nhân dân tệ để có được tài sản tư nhân hóa của Nhà máy ống điện tử Bắc Kinh. Nhà máy thuộc sở hữu nhà nước, thuê làm hơn 2500 người, đã thành lập từ thập niên 1950
BOE khởi nghiệp tụt hậu rất xa trong ngành công nghiệp màn hình, nên đã tìm cách tiếp nhận chuyển giao công nghệ nước ngoài. Họ đã tiếp cận với nhiều công ty khác nhau trong ngành công nghiệp màn hình: đề nghị cung cấp lao động giá rẻ để được liên doanh
thuở đầu BOE đã có một số thành công sản xuất các bộ phận cho Asahi Glass và Nippon Terminal của Nhật Bản, nhưng bước đột phá lớn đầu tiên đến vào năm 1997 trong một liên doanh với công ty Đài Loan-Mỹ là tập đoàn Admiral Overseas
AOC là thương hiệu uy tín từng sản xuất tivi màu xịn nhất - công ty hiện thuộc sở hữu của nhà sản xuất màn hình Trung Quốc TPV Technology.
BOE đã có chỗ đứng tốt trên thị trường nhờ liên doanh này. Nhưng ngành hiển thị là một lĩnh vực cạnh tranh và BOE sợ đối thủ cạnh tranh chào bán sản phẩm tốt hơn: đã tìm cách gây ấn tượng các dịch vụ của BOE với phần còn lại của ngành công nghiệp bằng cách xâm nhập và thương mại hóa công nghệ hiển thị mới nhất
bấy giờ, ấy là màn hình tinh thể lỏng bóng bán dẫn màng mỏng [TFT-LCD thin film transistor liquid crystal display]
TFT-LCD và ngành công nghiệp hiển thị
So với sản phẩm tiền nhiệm, màn hình TFT-LCD cải thiện tỷ lệ tương phản và tốc độ làm mới: Ngày nay, tinh thể lỏng bóng bán dẫn màng mỏng được trang bị rộng rãi trong tivi, màn hình máy tính xách tay, màn hình và điện thoại di động.
ở Mỹ hai hãng RCA và Westinghouse đã tiên phong công nghệ tinh thể lỏng bóng bán dẫn màng mỏng nhưng Nhật Bản và Hàn Quốc tiên phong thương mại hóa: do đó nắm giữ lợi thế của người đi đầu và các công ty Hàn Nhật đã thống trị ngành - Quan trọng là bằng sáng chế cho các tính năng sáng tạo, vượt trội đã củng cố các khía cạnh sản xuất và sản phẩm Nhật Hàn, ngăn chặn rủi ro bị cạnh tranh vượt mặt
Sản phẩm TFT-LCD là bán dẫn giống như sản phẩm của TSMC và Intel cho nên cũng chịu một chu kỳ kinh doanh lên xuống bấp bênh sau mỗi 1.5 đến 2 năm: thường xuyên áp đảo các lĩnh vực bán dẫn khác - Xây dựng năng lực cung cấp là rất tốn vốn và mất nhiều năm, và biên lợi nhuận rất hạn chế - như BOE đạt biên lợi nhuận gộp dưới 15%
khách hàng có thể dễ dàng hoán đổi màn hình này cho màn hình khác: áp lực liên tục khiến các nhà cung cấp chống lại nhau trên cơ sở giá cả và tính năng - Luôn có một đối thủ cạnh tranh khác sẵn sàng cắt giảm thị phần của bạn, vì vậy việc tích lũy quy mô, tài sản sở hữu trí tuệ và sự khác biệt về tính năng là rất quan trọng
Ngày nay, ngành công nghiệp này đã rất trưởng thành với nhiều nhà cung cấp cạnh tranh nhau: trong đó có AUO, LG Display, Samsung Display, Innolux và Sharp - có những công ty mẹ đỡ đầu cho báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh [P&L profit and loss] khiến ngành công nghiệp này giống như chiến tranh uỷ nhiệm [proxy] công nghệ
Sự thâm nhập và trỗi dậy của BOE sẽ thêm một cặp khuỷu tay sắc bén khác vào thị trường: Nhưng trước đó, BOE cần ai đó mở cửa và cho họ vào - Năm 2001 cơ hội đã đến.
Hyundai Semiconductor sụp đổ
bán dẫn Hyundai từng là chi nhánh điện tử của Tập đoàn Hyundai hùng mạnh. Sau khủng hoảng tài chính châu Á, các ngân hàng và chủ nợ đã buộc Tập đoàn Hyundai tự tách ra và bán bớt mảng kinh doanh
Chính phủ Hàn Quốc chỉ thực hiện nỗ lực yếu ớt để cứu Hyundai Semiconductor - năm 2001 đổi tên thành Hynix - khỏi bị ném ra ngoài giá lạnh. Ngành kinh doanh điện tử được coi là quan trọng chiến lược đối với vị thế kinh tế Hàn Quốc. Mặc dù Hynix chỉ chiếm 4.5% thị phần (dẫn đầu Samsung chiếm 19.5%) các công nghệ và bằng sáng chế Hynix vẫn giữ giá trị chiến lược đáng kể.
Nhưng nếu giải cứu Hynix ngay sau tất cả những gì Hyundai đã làm thì sẽ thổi bay những đạo lý mà chính quyền Hàn Quốc rao giảng về những dư thừa cần cải cách của những chaebol: chính phủ Hàn Quốc đã miễn cưỡng phải chịu thua áp lực chính trị - tháng 3 năm 2001 các ngân hàng và chủ nợ đã tiếp quản Hynix
bị cắt đứt khỏi những người anh em đang tạo ra lợi nhuận là Hyundai Motors và Hyundai Heavy Industry, Hynix cần phải giảm cân và trả nợ trong khi vẫn duy trì hoạt động kinh doanh bán dẫn cốt lõi của mình. Do đó, Hynix dần dần bán các công ty con công nghệ màn hình của mình cho BOE để có được số tiền đó.
năm 2001 các doanh nghiệp STN-LCD và OLED chưa nắm vị thế quan trọng chiến lược lắm: hiệu ứng trường nematic xoắn [STN-LCD super twisted nematic] bấy giờ đã là công nghệ cũ rồi - tuy tiết kiệm điện và giá thành rẻ hơn TFT-LCD nhưng nhược điểm là chất lượng hình ảnh thấp hơn và thời gian phản hồi chậm hơn. Bấy giờ, màn hình OLED vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm [prototype]
năm 2002 Hynix bán mảng màn hình TFT-LCD có giá trị cho BOE với giá 350 triệu đôla Mỹ. Quan trọng là thương vụ bao gồm tài sản trí tuệ toàn diện của Hynix và bằng sáng chế cho các công nghệ TFT-LCD thế hệ thứ 4 và thứ 5. Hynix đã thực hiện nghiên cứu TFT-LCD ở Mỹ trong nhiều năm nên đây là sản phẩm tuyệt vời
Những thương vụ mua lại này, bị chỉ trích vào thời điểm đó, sẽ trở thành một khoảnh khắc quan trọng trong lịch sử công nghệ màn hình Trung Quốc. Một câu chuyện kinh điển về đúng người đúng thời điểm. Những thương vụ sớm đưa BOE trở thành công ty lớn thứ 13 Trung Quốc - tăng từ vị trí thứ 41 trước đó ít năm
Như sáng lập kiêm giám đốc điều hành Wang Dongshen phát biểu năm 2003:
"công nghệ lõi này... đã nằm trong tay các công ty Hàn Quốc và Nhật Bản... Mua lại là cách duy nhất chúng tôi có thể nắm giữ nó"
Mở rộng
Đúng như dự đoán, BOE đã tiếp thu các công nghệ và năng lực hiển thị của Hynix để nhanh chóng bắt kịp thị trường đương nhiệm. Được hỗ trợ bởi hỏa lực tài chính của chính quyền thành phố Bắc Kinh, công ty đã đầu tư hơn một tỷ đô la để xây dựng nhà máy LCD tiên tiến đầu tiên.
Nhưng BOE vẫn cần xây dựng mạng lưới phân phối và năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế: một lần nữa BOE mở hầu bao mua 26% cổ phần của TPV Technology sản xuất màn hình có trụ sở Hồng Kông với giá một tỷ đôla Mỹ
Kinh nghiệm thượng nguồn và hạ nguồn [chuỗi cung] của TPV đã giúp BOE có lợi nhuận hiếm hoi trong năm 2003. Đến năm 2006, BOE là nhà sản xuất TFT-LCD hàng đầu Trung Quốc và lớn thứ chín trên thế giới. Khi các ngôi sao của các công ty công nghệ Trung Quốc như Xiaomi và Huawei đã vươn lên, BOE với tư cách là nhà cung cấp màn hình cốt lõi cũng đã vươn lên cùng
Sản phẩm và tổn thất
Ngành kinh doanh cốt lõi của BOE là công nghệ màn hình. Họ điều hành các nhà máy ở chín thành phố, bao gồm dây chuyền sản xuất TFT-LCD thế hệ 10.5 hàng đầu ở những thành phố Bắc Kinh và Hợp Phì tỉnh An Huy
BOE cũng có một nhà máy sản xuất màn hình AMOLED linh hoạt thế hệ thứ 6 ở Mianyang, Tứ Xuyên
Giống như HikVision, BOE đầu tư nghiên cứu phát triển lớn để liên tục cải tiến sản phẩm: liên tục nộp đơn xin cấp bằng sáng chế. Năm 2019, BOE nộp đơn xin 9655 bằng sáng chế mới và cho đến nay sở hữu tổng cộng hơn 70 vạn
Để thúc đẩy điều này, Wang đã tuyên bố phiên bản Định luật Moore của riêng mình: Các chỉ số đo lường hiệu năng tấm panel phải tăng ít nhất gấp đôi sau mỗi 36 tháng ở một mức giá nhất định
số lượng bằng sáng chế đặc biệt nhiều trong ngành màn hình OLED: xếp thứ ba về số bằng sáng chế trong công nghệ OLED - chỉ sau Samsung Display và LG Display. Toàn bộ bảng xếp hạng được thống trị bởi các công ty Đông Á, với Kodak là hãng Mỹ duy nhất trong danh sách.
Màn hình AMOLED linh hoạt của BOE chỉ đứng sau Samsung Display và gần đây đã xuất hiện trong điện thoại Mate X gập của Huawei
BOE cũng đang xâm nhập vào mảng internet vạn vật [IoT] và y tế. Các mặt hàng IoT như cửa sổ thông minh và TV thông minh thì hợp lý thôi. Nhưng mảng y tế á? Nghe có vẻ hơi kỳ lạ khi một công ty làm màn hình lại mở rộng kinh doanh sang bệnh viện và nghiên cứu y học
Xem xét tất cả các chi tiêu này và biên lợi nhuận gộp thấp, sẽ không ngạc nhiên khi biết rằng BOE cũng tạo ra rất nhiều khoản lỗ: còn nhớ chín trong số mười cổ đông hàng đầu là các thực thể nhà nước - lý do là 15 năm thua lỗ hoạt động. Từ năm 2008 đến năm 2012, BOE đã thua lỗ 5 năm liên tiếp
Năm 2019 BOE lỗ ròng 181 triệu USD chưa tính cả những khoảng "lời lỗ đặc biệt". Mảng màn hình của BOE - được gọi là Thiết bị giao diện [interface device] trong báo cáo thường niên - đã lỗ 237 triệu USD. Tỷ suất biên lợi nhuận gộp chỉ là 13% - không cao hơn mấy so với kinh doanh bán thức ăn nhanh
Ngay cả sau khi trở thành nhà sản xuất tấm nền [panel] lớn nhất thế giới, công ty vẫn tiếp tục dựa nhiều vào trợ cấp chính phủ. Năm 2019, BOE đã nhận được 400 triệu USD trợ cấp từ nhiều chính quyền địa phương và tỉnh ở Trung Quốc. Theo các nguồn tin Trung Quốc, từ năm 2010 đến năm 2019, BOE đã nhận được hơn 1.7 tỷ USD trợ cấp - chiếm hơn nửa lợi nhuận ròng
Kết
Năm 2019 sáng lập Wang Dongshen từ chức chủ tịch. Ông thành lập BOE với tài sản của một nhà máy sản xuất ống chân không lạc hậu trong vô vọng. Ông kết thúc nhiệm kỳ của mình tại BOE với hơn 6 vạn nhân viên và một công ty trị giá hơn 220 tỷ nhân dân tệ, tương đương 33 tỷ USD
BOE chắc chắn là một nhà vô địch quốc gia bán dẫn đáng tự hào, nhưng nó chỉ đạt được vị thế này sau rất nhiều khó khăn. Và dường như BOE đang cố gắng thử rất nhiều sản phẩm mới để phát triển vượt ra ngoài mảng kinh doanh TFT-LCD cốt lõi. BOE đã đặt cược rất nhiều vào OLED sẽ là mảng kinh doanh mới ấy
mặc dù BOE đã cung cấp tấm nền OLED cho một số điện thoại Mate hàng đầu của Huawei, thị phần của BOE vẫn tụt hậu so với Samsung và LG Display. Những động lực tương tự từng gạt BOE ra rìa thị trường TFT-LCD cũng áp dụng cho OLED. Điều này rất quan trọng vì có vẻ tương lai tất yếu rằng OLED sẽ là công nghệ màn hình thống trị
Có lẽ tương lai ấy sẽ thay đổi vì những tin đồn rằng màn hình OLED của BOE sau rốt đã vượt qua bài kiểm tra kiểm soát chất lượng của Apple. Gia nhập hàng ngũ các nhà cung cấp cho sản phẩm iPhone có thể giúp đưa BOE tiến tới cũng thống trị thị trường tấm nền OLED như BOE hiện nắm giữ ở các thị trường màn hình khác
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét