Thứ Sáu, 9 tháng 9, 2022

Trung Quốc và nỗ lực gây dựng một phiên bản của ASML

thiết bị vi điện tử Thượng Hải SMEE là dự án của Trung Quốc thay thế ASML

Quang khắc Trung Quốc trước SMEE
máy đầu tiên là GK-3 tạo ra năm 1977 và năm 1979 ra phiên bản JKG-3 quy mô thương mại
năm 1978 mẫu prototype máy GK-4 là máy quang khắc tiếp xúc [contact] có thể in chip trên wafer 75 milimet
mặt nạ ảnh tiếp xúc trực tiếp với chất nền phủ chất cản quang: tỷ lệ khuyết tật cao
Mỹ phát minh và thương mại hoá quang khắc tiếp xúc thập niên 1950
công đoạn tiếp theo trong chuỗi công nghệ thương mại hoá là máy gióng khoảng gần [proximity aligner] ra mắt một khoảng trống giữa mặt nạ và chất nền
sau đó ra đời thiết bị bước và quét: máy quét
Trung Quốc cố gắng phát triển 2 máy cùng lúc
năm 1981 học viện bán dẫn của hàn lâm khoa học Trung Quốc đã thành công phát triển 2 mẫu gióng khoảng gần
năm 1985 viện 45 của bộ kỹ thuật cơ điện đã phát triển một máy bước riêng: lấy 'cảm hứng' từ máy 4800DSW làm bởi GCA trụ sở Mỹ và in thiết kế sử dụng G-line 436 nanomet
năm 2000 Trung Quốc bắt đầu nghiên cứu những máy sử dụng laser Argon Floride trên bước sóng 193 nanomet
vì phương tây bắt đầu bán ra những máy đầu tiên năm 1990 nên vẫn là muộn
tháng 3 năm 2002 SMEE được thành lập

Mục tiêu lớn
kế hoạch 5 năm lần thứ 12 của Trung Quốc cho giai đoạn năm 2011-2015 bao gồm 16 dự án trọng điểm quốc gia: quang khắc xếp thứ hai và được gọi là dự án đặc biệt thứ 2
dự án đặc biệt có nhiều mục tiêu: hàng đầu là phát triển thiết bị sản xuất có thể sản xuất chip tiến trình 22-45 nanomet
mục tiêu nữa là tiến triển nghiên cứu lên những tiến trình 14-22 nanomet, làm những tiến trình đặc biệt 65-90 nanomet và nắm ít nhất 10% thị trường quang khắc nội địa
do đó SMEE được coi là nhà vô địch quốc gia sẽ biến mục tiêu thành hiện thực
văn phòng đầu tiên của công ty là ở công viên công nghệ cao Trạm Giang [Zhangjiang] ở quận Phố Đông, Thượng Hải
hàng xóm cũng làm bán dẫn của SMEE có SMIC, Grace Semiconductor và Spreadtrum
tổng giám đốc sáng lập kiêm chủ tịch He Rongming trả lời phỏng vấn "thực sự không có gì đáng viết về tôi. Tôi không có những câu chuyện tuyệt diệu mà các bạn muốn nghe. Tôi chỉ làm một việc trong hơn 10 năm... ngoại trừ những chuyển đi công tác, tôi ra khỏi nhà lúc 7 giờ sáng và về nhà 10 giờ tối. Thứ 7 không nghỉ và chủ nhật thì có thể vẫn làm. Ấy là cuộc đời tôi trong hơn 10 năm qua"
hơn 2 thập kỷ hoạt động, SMEE phát triển những sản phẩm dựa trên hậu thuẫn nghiên cứu phát triển lớn
năm 2019 công ty nộp 3000 bằng sáng chế và được chấp thuận 1600
gần 700 bằng sáng chế ấy là ở nước ngoài
SMEE nhận tài trợ lớn từ cả chính phủ trung ương và tỉnh Trung Quốc
cổ đông lớn nhất giữ 32% cổ phần là SASAC Thượng Hải, uỷ ban coi sóc tất cả tài sản doanh nghiệp của thành phố
một số cổ đông khác có những quỹ đầu tư mạo hiểm

Cách tiếp cận
công nghệ quang khắc là mảng được bảo hộ, bị thống trị bởi 3 công ty nhận hậu thuẫn chính phủ
SMEE vấp phải những hạn chế nhập khẩu gần như ngay từ khi khởi nghiệp
ví dụ bị chặn nhập khẩu những đồ quang học cao cấp từ Carl Zeiss ở Đức
những sản phẩm đầu tiên, công ty quyết định nhắm vào một phần thị trường quang khắc mà cạnh tranh nhẹ nhàng và những yêu cầu bớt khắt khe: đóng gói tiên tiến quang khắc là một bộ những tiến trình đặt một chip vào trong gói [casing] bảo vệ và kết nối chúng với thế giới ngoài
ấy là một phần cần thiết và thầm lặng của tiến trình sản xuất bán dẫn
những xu hướng như chiplet đã mở khoá tiến bộ hiệu năng và kích thích nhu cầu công nghệ đóng gói tiên tiến
ý tưởng là công ty chen chân vào quang khắc back-end và sau đó làm việc leo lên từ đó lên đến quang khắc front-end của những ông lớn
chiến lược đã có chút thành tựu: sản phẩm SMEE đủ tốt để nắm 80% thị phần nội trong quang khắc back-end tương đương 40% thị phần toàn cầu
năm 2019 SMEE bán hơn 50 đơn vị
những khách hàng bach-end lớn là tập đoàn điện Chiangjiang
tập đoàn ASE trụ sở Đài Loan
vi điện tử Tongfu
sau đó SMEE mở rộng bán công cụ quang khắc cho những sản phẩm bán dẫn ngóc ngách khác: thiết bị điện lực, hệ vi cơ điện tử MEMS và điôp phát quang LED trong đó LED có lẽ là thị trường tiềm năng nhất
rồi SMEE phát triển cho quang khắc frond-end với ý định bán cho những công ty như bộ nhớ Trường Giang
SMIC ít tiềm năng hơn vì bị khoá vào với ASML
Vai trò người tích hợp [integrator]
khác với Nikon và Canon thì SMEE được xây dựng theo mô hình ASML
SMEE muốn là người tính hợp hệ thống cuối cùng cho nhiều bộ phận của công cụ quang khắc
SMEE làm với nhiều nhà cung cấp để xây dựng và lắp ráp lại một máy quang khắc mới
trung tâm của máy, những nhân tố chính cho thành công là
1 là đồ quang học chính xác cao
2 là nguồn sáng
3 là cơ chế chính sác cao
4 là phần mềm
ASML dựa nguồn sáng vào công ty như Cymer
đồ quang học ASML tìm đến liên doanh với Carl Zeiss
quan trọng đến mức ASML hoặc là nắm giữ cổ phần tài sản đáng kể ở những tổ chức doanh nghiệp ấy hoặc chiếm hữu luôn
EqualOcean xác định Carl Zeiss của SMEE là 2 công ty Changchung UP Optotech và công ty công nghệ GuoWang Bắc Kinh nhưng lưu ý rằng Changchung không còn cộng tác nữa
họ đang xây dựng một nhà máy sản xuất đồ quang học cho nên có lẽ chưa thể cung cấp hệ thống quang học sẵn sàng cho quang khắc nhúng quy mô lớn trước khi hoàn thiện
Cymer của SMEE là RSLaser Opto-Electronics Technology Bắc Kinh nhưng sản phẩm của RSLaser là chưa đủ sánh với đồ ASML sử dụng cho hệ thống nhúng
ASML thì không bị giới hạn nhưng SMEE thì bị yêu cầu xài hàng nhà cung cấp nội địa và vẫn còn một số những công nghệ 'lõi' vẫn phải nhập khẩu hoặc mua từ công ty ngoại
ví dụ mặt nạ ảnh: cái đĩa giữ mẫu hình chip để in lên wafer
phần lớn làm bới các công ty Nhật Bản là Toppan Printing và Dai Nippon
EqualOcean lưu ý nữa là một công ty nội địa đại lục là Jiangsu Nata Optelectronic Material [Nata] đã tạo ra một mặt nạ ảnh thành công hoạt động với hệ thống nhúng ASML - có thể sẽ thay thế đúng hẹn
Ball bearing từ Thuỵ Điển, Valves từ Pháp và những hệ thống gióng lưới [grating alignment] từ Mỹ đều cần thiết cho một máy hoạt động hạng-thương-mại

Dây chuyền sản xuất
tháng 8 năm 2021 những hệ thống của SMEE cho những tiến trình 90, 110 và 280 nanomet là những hệ thống back-end quang khắc, LED, hệ vi cơ điện tử MEMS và thiết bị điện lực
hệ thống quang khắc thường phân loại nhờ nguồn sáng: có máy i-line , máy laser krypton fluride, máy laser argon fluoride, máy laser nhúng argon fluoride và EUV
phần lớn máy của SMEE sử dụng i-line và laser kryton fluoride
hệ thống tiên tiến nhất của SMEE là máy quét SSA600/20 cho sản xuất front-end ở bước [node] 90 nanomet sử dụng một laser ArF
mẫu prototype của sản phẩm này là 600/10 ra mắt lần đầu năm 2011 có kích cỡ vùng 22*32 milimet và có thể xử lý 50 wafer mỗi giờ - so với những máy của Canon và Nikon có thể làm gấp 5 lần
đấy là cách đây 10 năm: phiên bản 600/20 của năm 2019 ước tính sẽ không được bán ra số lượng thoả đáng
doanh số bán hàng của công ty mới đây vẫn là những máy quang khắc i-line cổ lỗ sĩ: không phải dấu hiệu tích cực [not bode well]

Khoảng cách thương mại hoá
tin đáng liên quan nhất của chuỗi định hình tương lai SMEE là hệ thống nhúng Argon Fluoride làm được bước xử lý 28 nanomet
công cụ 28 nanomet này mới đang là mẫu prototype
Trung Quốc thông thường rất giỏi làm những mấu prototype lạc hậu công nghệ mũi nhọn tầm 10 năm
bước [node] 28 nanomet là nửa bước sau 32 nanomet thì bán ra đâu đó từ năm 2011 - đúng như thói quen của Trung Quốc
vấn đề là đi từ mẫu prototype sang phòng sạch của khách hàng với quy mô lớn: Trung Quốc chưa bao giờ có thể biến những mẫu prototype thành sản phẩm cạnh tranh thương mại
câu hỏi là tại sao họ tốn quá nhiều nguồn lực vào làm mẫu prototype máy 28 nanomet khi mà họ không thương mại hoá và bán được bất cứ máy prototype 90 nanomet nào từ cách đây 10 năm
dù sao thì mục tiêu hiện tại là bán ra những máy ArFi 28 nanomet sẵn sàng thương mại trong năm 2021 và 2022
đã có báo giật tít rằng Trung Quốc sẽ hoặc đã xác nhận có máy như thế năm 2021 hoặc 2022 nhưng có vẻ lỡ hẹn
GuoWang Bắc Kinh nhà cung cấp quang học cần thiết đang làm ở một xưởng fab để xây dựng hệ thống quang học của SMEE
EqualOcean chỉ ra rằng việc xây dựng xưởng fab ấy không hoàn thiện trước tháng 9 năm 2023
tính cả chậm trễ việc tích hợp [integration] và nữa, thì ngày ra mắt năm 2024 có lẽ là tham vọng
kể cả vậy thì sản phẩm không được kỳ vọng là sẽ cạnh tranh thương mại
giống như báo chí đăng tin tuyên bố một công nghệ pin mang tính cách mạng sẽ sạc 5 giây, hâm nóng lò vi sóng bữa tối và không bao giờ rời phòng thí nghiệm, nguồn tin Trung Quốc thường là để giật tít
ví dụ tháng 11 năm 2018 học viện Optoelectronics Technology ở viện hàn lâm khoa học Trung Quốc tuyen bố tạo ra một công cụ quang khắc 'siêu phân giải' 22 nanomet
CCTV tuyên bô rằng đa mẫu hình, một kỹ thuật đặc biệt, xử lý những bước [node] dưới 10 nanomet có thể đạt được
nhưng hoá ra công cụ không hề gần với sẵn sàng thương mại hoá: độ chuẩn xác kém và tầm nhìn [field of view] của công cụ thì chỉ vài milimet vuông - tức là mất thời gian bò khắp bề mặt wafer và chỉ hoàn thiện 1 lớp
TWINSCAN NXT:1970Ci của ASML là máy DUV tương đương có thể làm bước [node] 38 nanomet trở xuống, cho phép một tầm nhìn [field of view] 858 milimet vuông là 26*33 milimet là sản phẩm bán được và có khả năng xử lý 250 wafer mỗi giờ

Khoảng cách nhân lực
nhiều câu chuyện răng những công ty Trung Quốc mời chào lương khủng cho kỹ sư làm việc cho họ nhưng đây dường như không phải chuyện của SMEE và ASML
theo những trang web việc làm Trung Quốc thì việc làm cho sinh viên mới tốt nghiệp đại học là 45 000 đôla một năm trong khi bằng tiến sĩ kiếm được gấp đôi
lương tiến sĩ trung bình của SMEE là bằng lương trung bình toàn công ty ASML
Grassdoor lưu ý rằng ở tầm cao hơn thì kỹ sư phần mềm cấp độ nhân viên kiếm 200 000 đôla một năm
chưa nói đến tiến sĩ quang học
kể cả cân nhắc khác biệt giữa Thượng Hải và Hà Lan thì vẫn có khoảng trống lương lớn
SMEE sau rốt công khai công chúng đã phần nào giúp cân bằng khoảng trống một chút, nhưng không đáng kể
ấy là chưa đề cập những lợi ích thực sự và điều kiện làm việc liên can với làm ở một công ty Hà Lan: kế hoạch mua cổ phiếu, kế hoạch lương hưu, trợ cấp đi lại, 40 ngày nghỉ có lương, 8% trợ cấp [allowance] ngày nghỉ...
khó cho SMEE để hào phóng trả lợi ích: ngày nghỉ, di chuyển, nhà ở... - công ty thua xa cơ sở vốn tư bản của ASML
ASML là công ty công nghệ giá trị nhất châu Âu ở mức 300 tỷ đôla
thậm chí chưa bằng được Canon hay Nikon
SMEE là một trong những tập đoàn vô địch quốc gia của Trung Quốc với kỳ vọng sánh ngang với CATL hoặc Huawei
cho nên SMEE áp dụng thực tiễn hoạt động của Huawei: làm việc nhiều giờ, can thiệp chính trị đáng kể, đánh giá thường niên nghiêm ngặt để trao thưởng và sa thải 5-10% nhân lực kém nhất mỗi năm [phong cách Jack Welch] - đây là những bình luận từ những bảng tin và trang web việc làm Trung Quốc
nhân lực là máu nuôi sống ngành gia công bán dẫn: là một trong những ngành mà một người thích hợp có thể mang giá trị lớn cho tính cạnh tranh của công ty
tiến sĩ ngành cơ khí và quang học chính xác đâu dễ tìm
có vẻ có một khoảng trống lớn giữa cách hai công ty hoạt động và đối xử với nhân viên
ASML chi nhiều thời gian và công sức nghĩ về cách tốt nhất để phát triển nhân lực và cắt giảm người thôi việc [turnover]
mặt khác, SMEE được Huawei truyền cảm hứng thì tiếp cận theo cách có lẽ se dẫn đến khó khăn mua lại và nắm giữ cùng loại và mức nhân tài

Kết
nỗ lực của SMEE đã tốn nhiều giấy mực của báo chí Trung Quốc, nói nỗ lực quang khắc như đỉnh Everest của công nghiệp sản xuất thông minh
như thương lệ thì có nhiều người cổ vũ và chủ nghĩa tích cực ô hô ai tai
ví dụ "là một nền văn minh với lịch sử 5000 năm, Trung Quốc có vô số thông thái và thế mạnh. Nhìn nhận từ 4 phát minh lớn nhất của Trung Quốc, 2 quả bom và một vệ tinh, máy bay không người lái, trạm vũ trụ và nhiều thành tựu khoa học công nghệ khác, không gì có thể quá sức người Trung Quốc"
thực tiễn thì SMEE cần ít nhất 20 năm để đuổi ASML trong việc mang thiết bị quang khắc sẵn sàng thương mại, hạng cao [upper-class] lên thị trường
quang khắc nhúng thì mới nhen nhóm còn EUV thì còn lâu
nguồn tin Trung Quốc cũng xác nhận
lạc quan thái quá sẽ dẫn đến bi quan khi hạn bị lỡ và làm mọi người không đối mặt vấn đề thực sự
mặt khác, không thể nói hệ sinh thái thiết bị gia công bán dẫn của Trung Quốc là vô vọng tiến triển
ví dụ: tiến bộ trong quang khắc back-end và LED là đáng mừng, đặc biệt Trung Quốc giành thị phần trong ngành màn hình
thêm nữa, vài công ty Trung Quốc đã xoay xở xây dựng một lịch sử hoạt động mạnh trong những mảng thiết bị bán dẫn nhất định
một công ty thậm chí đã mời được TSMC làm khách hàng
SMEE đang cân nhắc chào bán cổ phiếu đợt đầu ra công chúng với giá trị ước tính đâu đó 5-10 tỷ đôla nhưng chưa chính thức xác nhận nào
nếu IPO thì thông tin sẽ công khai hơn nhiều và chúng ta sẽ có nhiều cái nữa để nhìn vào

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét